Per 1 januari 2025 gelden er in Nederland strengere regels voor de verkoop van rauwe melk, room en biest aan consumenten. Deze maatregelen zijn gericht op het verhogen van de voedselveiligheid, maar hebben ook gevolgen voor boeren die rauwe melk direct aan consumenten verkopen.
Verkoop enkel vanaf het erf of beperkt regionaal
Rauwe melk mag voortaan alleen nog verkocht worden:
- Direct op het melkveebedrijf aan consumenten, dus op eigen erf.
- Diepgevroren melk of room mag onder strikte voorwaarden worden geleverd aan detailhandel, maar alleen binnen de eigen gemeente of aangrenzende gemeenten.
Verkoop via winkels buiten deze regio of via distributiecentra is niet toegestaan.
Strengere microbiologische controles
Melkveehouders die rauwe melk verkopen, moeten verplicht:
- Elke maand monsters laten onderzoeken op Salmonella, Campylobacter en Shiga-toxineproducerende E. coli (STEC).
- Daarnaast zijn twee maandelijkse controles op het totale kiemgetal (30°C) verplicht.
De kosten voor deze verplichte analyses bedragen gemiddeld €150 per controle, wat kan oplopen tot €1.800 per jaar.
Etikettering en waarschuwingen verplicht
Elke verpakking van rauwe melk, room of biest moet voorzien zijn van duidelijke etiketten met onder meer:
- “RAUWE MELK / ROOM / BIEST”
- “GEBRUIKEN OP DE DAG VAN AANKOOP”
- “GEEF SCHADELIJKE BACTERIËN GEEN KANS”
- “KOKEN VOOR GEBRUIK AANBEVOLEN”
Ook het tijdstip van melken moet vermeld worden, tenzij de melk rechtstreeks uit de melktank wordt getapt.
Impact op boeren en consumenten
Door de nieuwe eisen zijn sommige boeren gestopt met het aanbieden van rauwe melk via melktaps, vanwege de oplopende kosten en extra administratie. Voor consumenten betekent dit dat de beschikbaarheid van rauwe melk lokaal mogelijk afneemt. De regelgeving streeft naar veiligheid, maar leidt ook tot discussie over keuzevrijheid en het voortbestaan van kleinschalige, directe verkoop.